คิดจะวางผังบ้าน ควรหันหน้าบ้านไปทางทิศไหนถึงจะเหมาะสม

         สำหรับคนที่กำลังคิดอยากจะสร้างบ้าน แล้วคิดไม่ออกว่าจะหันหน้าบ้านไปทานไหนดี แล้วทิศไหนที่เหมาะสมที่สุด โดยล่าสุดคุณ ‎Iambb Depardit‎  ได้ออกมาโพสต์แชร์เรื่องนี้เอาไว้พร้อมกับระบุว่า 

      #ถ้าเคยลงแล้วขออภัย[ สาระมันดีสำหรับคนคิดจะสร้างบ้าน กรณีพื้นที่สามารถหันได้นะ หรือหาสิ่งช่วยเช่นต้นไม้ ฉนวนกันความร้อน ]

#หันหน้าบ้านทางไหนดี ?

      เมื่อคิดจะวางผังบ้าน เชื่อว่า..เจ้าของบ้านหลาย ๆ ท่านเคยเกิดคำถามนี้ขึ้นมาในใจ กับคำถามที่ว่า..หันหน้าบ้านไปทางไหนดี ? ผมเองเป็นอีกหนึ่งคนที่พยายามหาคำตอบให้ได้ว่า หน้าบ้านทิศไหนดีที่สุด แต่นี่อาจเป็นการตั้งคำถามที่ผิด เพราะหากเราหาทิศหน้าบ้านที่ดีที่สุดได้ นั่นอาจหมายถึงที่ดินแปลงที่หันไปทางทิศอื่น ๆ จะไม่ดีทั้งหมดเลยใช่ไหม ? สมมุติคำตอบคือทิศเหนือ แสดงว่าที่ดินที่หันทางทิศตะวันออก ตกและใต้ ขายไม่ออกกันทั้งประเทศเลย และคงดูแปลกตาไม่น้อย หากทุกบ้านจะหันไปทางทิศเหนือกันทุกหลัง

       ลองเปลี่ยนคำถามมาเป็น ห้องไหนเหมาะกับทิศใดน่าจะเป็นคำตอบที่เหมาะสมยิ่งกว่า เพราะทิศแต่ละทิศล้วนมีข้อดีที่แตกต่างกัน ซึ่งในเนื้อหาชุดนี้นำข้อดีและข้อเสียของแต่ละทิศมาบอกกล่าวกัน เมื่อทราบข้อดีและข้อเสียแล้วเราจะได้คำตอบว่า ควรจัดผังห้องต่าง ๆ ไว้ตำแหน่งไหนของที่ดิน เพื่อให้เกิดความเหมาะสมลงตัวมากที่สุดครับ

|| ทิศเหนือ ||

      เป็นทิศที่มีกระแสลมในหน้าหนาว หรือช่วงเดือนพฤศจิกายน – กุมภาพันธ์โดยประมาณ อีกทั้งยังมีจุดเด่นด้านการให้ร่มเงา เนื่องด้วยลักษณะการโครจรของพระอาทิตย์ จะขึ้นทางทิศตะวันออกและจะอ้อมไปทางทิศใต้ โดยเฉลี่ยเกือบทั้งปีทางทิศเหนือจึงได้ร่มเงาจากตัวอาคารในช่วงบ่าย ดังนั้นการออกแบบผังภายในบ้าน เพื่อให้สอดคล้องกับการอยู่อาศัย จึงเหมาะกับใช้เป็นห้องนอน, ห้องทำงาน, ห้องนั่งเล่น หรือห้องใด ๆ ที่สมาชิกภายในบ้านอยู่อาศัยมากที่สุดในช่วงกลางวัน ห้องดังกล่าวจะได้รับแสงแดดน้อย

ช่วยให้เย็นสบายกว่าทิศอื่น ๆ

      แต่มีดีก็มีเสีย ด้วยลักษณะที่แสงสว่างเข้าถึงน้อย อาจก่อให้เกิดปัญหาอับชื้น การออกแบบจึงต้องเน้นความโปร่ง มีหน้าต่างบานกว้าง เลือกใช้วัสดุที่ช่วยให้แสงจากภายนอกเข้าถึงได้ง่าย เช่น กระจก เป็นต้น อีกทั้งกระแสลมที่เข้ามาทางทิศเหนือในช่วงปลายปีตรงกับช่วงฤดูหนาว ทางทิศเหนือจึงไม่เหมาะกับการวางบ่อน้ำ สระน้ำ เพราะจะทำให้เกิดความหนาวเย็นมากเกินไป และเกิดตะไคร่น้ำได้ง่ายยิ่งขึ้นครับ

|| ทิศตะวันออก ||

      เป็นทิศที่ได้รับแสงแดดอ่อน ๆ ในยามเช้า ให้ร่มเงาในยามเย็น ลักษณะแดดยามเช้าให้ความรู้สึกอบอุ่น ผ่อนคลาย เป็นแสงที่ช่วยปลุกร่างกายให้ตื่นจากที่นอน ให้ความรู้สึกกระชุ่มกระชวย ผังห้องทางทิศตะวันออกจึงเหมาะกับห้องนอน ห้องทำงาน ระเบียงนั่งเล่น หรือมุมสวนนอกบ้าน โดยรวมแล้วเป็นทิศที่มีลักษณะดี เหมาะกับการอยู่อาศัยตลอดทั้งวัน สำหรับข้อเสียทางทิศตะวันออก แม้จะมีแสงแดดกำลังดีแต่เป็นด้านที่ไม่ค่อยมีลมเข้า ทำให้ลักษณะการอยู่อาศัยอาจรู้สึกอบอ้าว การออกแบบจึงควรให้รู้สึกปลอดโปร่ง มีช่องลมเพื่อให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก

|| ทิศตะวันตก ||

      จุดเด่นของทิศตะวันตกคือแสงแดดในช่วงบ่ายแก่ ๆ จรดเย็น แดดช่วยฆ่าเชื้อ ลดกลิ่นอับภายในบ้าน ให้แสงสว่างอย่างทั่วถึง เหมาะอย่างยิ่งกับการออกแบบไว้สำหรับห้องน้ำ ห้องซักล้าง ห้องครัว หรือใช้เป็นโถงบันได, โรงจอดรถ เพื่อลดทอนความร้อนเข้าสู่ตัวบ้าน

      กรณีเลี่ยงไม่ได้ที่จะใช้เป็นห้องอื่น ๆ ที่ต้องอยู่อาศัยช่วงกลางวันแนะนำให้ก่อผนังอิฐมอญ 2 ชั้น หรือเลือกอิฐมวลเบาที่มีความหนาเพื่อลดทอนความร้อน เน้นออกแบบในลักษณะปิดมีช่องแสงน้อย ๆ ตำแหน่งที่เป็นช่องแสงควรติดตั้งระแนงบังแสง และปลูกไม้ยืนต้นเพื่อให้เกิดร่มเงาเพิ่มเติม

|| ทิศใต้ ||

      จุดเด่นของทิศใต้ คือกระแสลมที่พัดเข้ามาตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ – ตุลาคม ซึ่งจะตรงกับช่วงฤดูร้อนและฤดูฝน การออกแบบบ้านทางทิศใต้ควรออกแบบให้สามารถรับกระแสลมได้ดี แต่ในขณะเดียวกันต้องออกแบบให้ผนังบังแดดได้ด้วย เหมาะกับใช้เป็นห้องน้ำ ห้องครัว ห้องซักล้าง สำหรับบ้านใครที่ต้องการทำสระน้ำ บ่อน้ำ เหมาะอย่างยิ่งในการจัดวางไว้ทางทิศใต้ เนื่องด้วยกระแสลมในช่วง กุมภาพันธ์ – พฤษภาคม เป็นลมฤดูร้อน หากลมได้พัดผ่านกระแสน้ำจะช่วยให้บ้านเย็นขึ้นได้ครับ และหากจำเป็นต้องออกแบบห้องนอนไว้ทางทิศใต้ ควรติดตั้งระแนงบังแดด หรือปลูกต้นไม้เพื่อให้เกิดร่มเงา

      ข้อควรระวังการออกแบบทางทิศใต้ ช่วงฤดูฝนประมาณเดือน มิถุนายน – ตุลาคม ลมจะพัดพาฝนเข้าสู่ทางทิศใต้ เพราะฉะนั้นควรออกแบบให้มีชายคาบังฝน ติดตั้งกันสาดบริเวณหน้าต่างห้อง ช่วยป้องกันฝนสาดเข้าสู่ตัวบ้านหรือเลือกใช้บานหน้าต่างที่มีระบบป้องกันฝนสาดได้ดี

      ทั้งหมดนี้เป็นหลักการเบื้องต้นในการออกแบบบ้านที่อิงกับหลักธรรมชาติ โดยนำข้อดีของสายลมและแสงแดดมาใช้งานให้เกิดประโยชน์สูงสุด รวมทั้งแก้ไขข้อด้อยให้ลดลงไป

       ทิศทุกทิศ ล้วนมีข้อดีทั้งหมดครับ การหันหน้าบ้านทิศไหนอาจไม่สำคัญเท่ากับ จัดวางผังห้องต่าง ๆ ให้เหมาะกับทิศต่าง ๆ หรือไม่ หากจัดวางได้ดี อิงกับพลังธรรมชาติ ความเป็นอยู่ภายในบ้านย่อมสุขสบายตลอดทั้งปี แถมยังช่วยลดค่าไฟได้ดีอีกด้วยครับ

ขอขอบคุณที่มาจาก : Iambb Depardit‎